De drempel voor rouwbegeleiding blijft in deze contreien hoog. Gesprekken met collega’s leren mij dat onze noorderburen heel vlot de weg vinden naar een rouw- en verliescoach. Misschien is het typisch Nederlands waar men voor een aanpak van iets heel persoonlijk net iets verder staat. De collega’s zien een kentering in de grotere steden en dan vooral noordelijker en oostelijker van het Belgenland.
Ik toetste deze bevindingen in de praktijk. Elke man of vrouw, jongen of meisje – uiteraard woonachtig in de regio – beamen het volop. Het is geen evidentie om deze stap te zetten. In de wandelgangen horen ze wel zeggen: ‘Gaat die niet best wat hulp zoeken?’ Daarmee lijkt de verantwoordelijkheid van familie en vrienden voldoende gekweten. Kort gezegd: dat ze het nu maar zelf verder zoeken en oplossen.
Wie de moed heeft op zoek te gaan, is bang. Er is veel onwetendheid. Praten met mensen die het al gedaan hebben lijkt onmogelijk. Rouw- en verliesbegeleiding wordt hiermee naar de intimiteit van de privésfeer geduwd. (of verbannen?)
Alle mensen in de praktijk erkennen dat ze eigenlijk zelf al heel sterk in hun schoenen moeten staan om de stap te zetten, een afspraak te maken en nog erger: de dag van de afspraak ook uit eigen beweging naar de praktijk komen. Iedereen zegt met een klein hartje aan te bellen, want ze hebben heel weinig ideeën hoe dit zal verlopen.
Een volgende analyse is de grote vraag vanwaar dit alles komt. De geschiedenis biedt misschien een antwoord. Opvoeden is geen sinecure en de maatschappij is hard. Zo wordt vlug aangeleerd om niet bij de pakken te blijven zitten. Een moment voor jezelf om eens goed te janken is de oplossing. Daarna er nog mee bezig zijn, is tijdverlies. Time is money, toch? Stilstaan is achteruitgaan. Zelfzorg doe je letterlijk zelf en alleen; je belast daar niemand mee en als laatste dooddoener: ‘doe normaal, voor zover je het kan!’ Kortom, vanuit die gedachte doordrongen zijn en dan iets meemaken als een verlies waardoor je meer dan anders op jezelf geplooid wordt … staat zo haaks op wat je altijd werd voorgehouden.
Daarom lossen we het zelf op. Hulp zoeken is teken van zwakte. Je voelt je gefaald dit te moeten doen. Wat zal de omgeving wel niet zeggen? Dat je een zwakke mislukkeling bent!? Een watje … en we durven hier nog niks te zeggen over het onderscheid in omgaan met verlies tussen mannen en vrouwen.
En toch … ik keer terug naar diegenen die de stap wel hebben aangedurfd. Van de eerste tot de laatste kijken ze alleen maar positief terug op het traject. O ja, soms een zwaar … heel zwaar traject, maar iedereen is ervan overtuigd – mocht zich dit nog eens voordoen – dan wordt er niet getwijfeld en wordt de stap direct gezet.
Durven we hen dan de grote waaromvraag stellen? Waarom niet? Iedereen is het er over eens dat het geen makkelijke periode is. Je wordt overweldigd door gevoelens. Als je zelf vaststelt dat dit je moeilijk maakt, dan is de oplossing simpel. Doe er iets aan en denk niet dat de tijd het zal oplossen dan wel het struisvogeleffect … kop in ’t zand voor wie niet mee is. Voor hen is het klaar: hoe langer je wacht, hoe langer de periode duurt. Je daarin wentelen heeft geen zin. Ze hebben allen ervaren dat niks doen hen liet vastrijden, dat iets doen hen confronteerde, maar wel aangaf dat er beweging en vooral evolutie in zat. Dat gevoel is magisch: niet ter plaatse blijven trappelen, maar voelen dat een trein in gang wordt gezet. Stoomtrein of elektrische trein mag je zelf kiezen …
Elke mens wil zichzelf gelukkig zien. Afscheid nemen hoort bij het leven. Overkomt het jou en je voelt dat het vastloopt, erken dat er dan mogelijkheden zijn. We zeggen niet dat het een ééndags-oplossing is of een bruistabletje tegen de koppijn. Het traject is niet te onderschatten, je leert over jezelf en o ja, je komt jezelf meer dan eens tegen, maar je groeit erdoor als mens, voelt je sterker en kan voor jezelf zeggen dat je zelf het heft in handen hebt genomen. Dat laatste doet enorm veel deugd.
De stap zetten naar rouwbegeleiding is leren zwemmen. De grote poel van verdriet verzwelgt je. Wie eenmaal heeft leren zwemmen ziet zichzelf de baantjes trekken, de lengtes zwemmen en de sprong in het diepe wagen wetende dat er handvatten zijn om je aan vast te houden.
Dank aan alle getuigenissen en durvers. Hoewel ze het van de daken kunnen schreeuwen hoe het hen heeft geholpen, blijven ze toch wat terughoudender. Wat zou de buurman erover zeggen? Laat ze zeggen. Jij bent geholpen. Jij voelt jouw leven. Het gemis neem je mee, maar je neemt het mee in je eigen bestaan. Welkom voor meer informatie of een afspraak op www.praktijkdekrachtoase.be/rouwen (DJM)