Meimaand … voor wie het aanbelangt een waaier aan feestdagen, communies, lentefeesten … alsof het nog niet genoeg is: bloemen in de knop, temperaturen schieten omhoog, natuur in bloei, alles ademt leven in en uit, zorgeloos, hoopvol perspectief, blik op de volle zomer, reizen, ontspanning …
Het staat haaks en in schril contrast met het gevoel bij rouwen. Daar is verdriet, gemis, pijn en amper kleuren, behalve de donkerte van de schaduw. Hoe ga je daar als mens mee om? Tijd om te rouwen wordt ons te weinig gegund. Terug aan het werk of in het dagelijks leven: alles moet terug ‘normaal’ zijn, terwijl niets nog zo evident is. Wanneer stopt dit alles? Wordt het ooit nog zoals voorheen?
Deze twee vragen komen vaak voor in de praktijk. Ze spreken een zekere moedeloosheid uit. We hebben het nu wel gehad, het mag stilaan anders worden. Cruciaal is het zich beluisterd en vooral geaccepteerd voelen.
Ik hoor mensen spreken over de aanpassingen die ze in het rouwtraject voelen. De eerste dagen en weken zijn zo overrompelend. Dit houdt geen mens vol. Je zit op een woeste en wilde zee; dag en nacht. Je kent geen moment van rust en je verlangt net zo naar die rust. Tot op die dag dat je enkele ogenblikken (of misschien zelfs enkele uren) die stilte ervaart zonder de stekende pijn. Dan valt de euro … het kan dus ook anders worden.
Die kleine momentjes zorgen voor een diepe en intense ervaring. Je wil dat ogenblik opnieuw beleven. Soms duurt het wat langer, soms net niet. Je ervaart dat die turbulentie aan gevoelens rustiger en vooral draaglijker wordt.
Het rouwtraject is er dus ook voor jou, als je er maar voor openstaat. Er is geen 1-2-3 garantie. Tijd is niet de oplossing, maar je moet jezelf wel tijd (lees: veel tijd) geven om je mentaal en fysiek aan te passen. Soms heb je daar wat hulp bij nodig, soms lukt dit in je eentje. Elke mens is daarin uniek.
Iemand vertelt: ‘Ik moest een afspraak maken en het voorstel kwam op de dag van het rouwgesprek. Ik zei – akkoord met enige schroom – dat die dag niet kon, want dat ik dan op rouwgesprek moest. Het eerste moment volgde een stilte. Ik wist niet of ik er goed aan deed om dit te zeggen. Na de eerste schok zei de persoon: je papa is toch al zes maanden geleden gestorven. Ik antwoordde bevestigend en voegde er aan toe dat het voor mij geen kwestie was van in maanden of jaren te spreken, dan wel in termen van intensief rouwen, leren mee leven en mij vooral aanpassen naar een leven zonder dat papa er bij was. Opnieuw stilte en een licht rood geworden gezicht … bij de ander. De repliek was hartverwarmend: Hoedje af dat jij er durft over te spreken, je werkt er tenminste aan. Hadden mijn ouders en ikzelf het ook maar gedaan toen mijn broer zich van het leven benam. We hebben hem al die tijd doodgezwegen, alsof het wel zou overgaan. Ik gaf als antwoord dat het nooit te laat is om in een rouwtraject te stappen, want ik had ondertussen wel geleerd dat wegduwen nooit een optie is …’
De rouwcultuur zet grote stappen, maar moet nog veel grotere stappen zetten. Zoveel mensen lopen gebukt onder gemis en verdriet. Ze gaan er van uit dat dit de enige weg is. Bovenstaand getuigenis mag een oproep zijn dat er ook andere wegen en mogelijkheden bestaan. Psychiaters en psychologen sturen mensen door naar rouwconsulenten om net dat specifieke thema van ‘rouw’ aan te pakken en ermee aan de slag te gaan. Samen mogen we timmeren aan die weg om rouw zo bespreekbaar te maken.
Op www.praktijkdekrachtoase..be/rouwen vind je heel wat aanzetten om er mee aan de slag te gaan. Voor nu … wat kan ik nu al voor je betekenen? Duw maar op het knopje … (DJM)